Δημοψήφισμα 1997

 

Το Σύνταγμα της Ουγγρικής Δημοκρατίας ορίζει ότι οι πολίτες συμμετέχουν στη διαχείριση των κοινών υποθέσεων κυρίως έμμεσα, μέσω των αιρετών αντιπροσώπων τους. Ωστόσο, η δημοκρατική άσκηση της εξουσίας επιτρέπει και την άμεση συμμετοχή του λαού στη λήψη ή τον επηρεασμό των αποφάσεων σε κρίσιμα θέματα δημοσίου ενδιαφέροντος. Σ’ αυτό χρησιμεύει το εθνικό δημοψήφισμα.

Μόνο η Βουλή μπορεί να προκηρύξει εθνικό δημοψήφισμα.

Υπάρχουν δύο περιπτώσεις όπου αυτό ενδέχεται να γίνει:

 (α) Όταν το ζητήσουν τουλάχιστον 200 000 εκλογείς, η Βουλή υποχρεούται να προκηρύξει το δημοψήφισμα, ανεξαρτήτως τού αν συμφωνεί η ίδια ή όχι. Σ’ αυτή την περίπτωση το δημοψήφισμα είναι πάντοτε υποχρεωτικό και το αποτέλεσμά του δεσμεύει τη Βουλή.

(β) Στις περιπτώσεις που προβλέπει ο νόμος, η Βουλή έχει υποχρέωση απλώς να μελετήσει το ενδεχόμενο προκήρυ­ξης δημοψηφίσματος, να εκτιμήσει ελεύ­θε­ρα αν θα προκηρύξει δημοψήφισμα ή όχι. Αυτό είναι το προαιρετικό δημοψήφισμα, το οποίο μπορεί να είναι τόσο συμβουλευτικό, όσο και αποφασιστικό.

Πρωτοβουλία για την προκήρυξη προαιρετικού δημοψηφίσματος μπορούν να αναλάβουν

(α) οι εκλογείς (όταν η πρωτοβουλία στηρίζεται από περισσότερους από 100 000 και λιγότερους από 200 000 εκλογείς),

(β) ο πρόεδρος της δημοκρατίας,

(γ) η Κυβέρνηση,

(δ) το ένα τρίτο τουλάχιστον των εκλεγμένων βουλευτών.

Σημειωτέον ότι οι αιτούντες το δημοψήφισμα πρέπει να διατυπώσουν το ερώτημα που πρόκειται να τεθεί σε δημοψήφισμα.

Ο πρόεδρος της δημοκρατίας ορίζει την ημερομηνία του δημοψηφίσματος

Η ημερομηνία του δημοψηφίσματος ορίζεται από τον πρόεδρο της δημοκρατίας μετά τη δημοσίευση της σχετικής απόφασης της Βουλής, μέσα σε 15 ημέρες από την παρέλευση απράκτου της προθεσμίας προσφυγής ή, σε περίπτωση άσκησης προσφυγής, από την εξέταση αυτής.

Για το δημοψήφισμα πρέπει να οριστεί ημερομηνία μέσα σε 90 ημέρες από τη δημοσίευση της απόφασης της Βουλής για την προκήρυξή του ή, σε περίπτωση άσκησης προσφυγής, από την εξέταση της προσφυγής, αλλά το αργότερον 35 ημέρες πριν από την ημέρα της ψηφοφορίας.

Η ημέρα του δημοψηφίσματος δεν πρέπει να συμπίπτει

με εθνική εορτή ή αργία ή με την παραμονή ή την επομένη αυτών,

με ημέρα των γενικών εκλογών των βουλευτών, των συμβούλων αυτοδιοίκησης ή των δημάρχων, καθώς και μέσα στις προηγούμενες και στις αμέσως επόμενες 41 ημέρες.

Εάν λόγω βουλευτικών εκλογών ή γενικών εκλογών αυτοδιοίκησης δεν είναι δυνατόν να οριστεί η ημερομηνία του δημοψηφίσματος μέσα σε 90 ημέρες από την προκήρυξή του από το Βουλή, τότε πρέπει να οριστεί η ημερομηνία μέσα σε 131 ημέρες από τις εκλογές.

Εγκυρότητα του δημοψηφίσματος

Το εθνικό δημοψήφισμα είναι έγκυρο όταν το ήμισυ και πλέον των εγκύρως ψηφισάντων και εν πά­ση περιπτώσει τουλάχιστον το ένα τέταρτο και πλέον του συνο­λικού αριθμού των εκλογέων δώσει την ίδια απάντηση στο ερώτημα που τέθηκε.

Το δημοψήφισμα του 1997 για το ΝΑΤΟ προκηρύχθηκε από τη Βουλή, η οποία το αναγνώρισε ως αποφασιστικό, το δε αποτέλεσμά του ως δεσμευτικό για την Εθνική Αντιπροσωπεία.

Αποτέλεσμα και ποσοστά συμμετοχής του δημοψηφίσματος του 1997:

 

Αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της 16ης Νοεμβρίου 1997

σε επίπεδο επικράτειας

 

Δικαιούμενοι ψήφου: 8 059 039 άτομα

Προσέλευση 3 968 668 άτομα, ποσοστό 49,24% των εκλογέων
Αποχή 4 090 371 άτομα, ποσοστό 50,76% των εκλογέων

ΝΑΙ 3 344 131 ψήφοι, 85,33%
ΟΧΙ 574 983 ψήφοι, 14,67%